NOVI BEOGRAD SLAVI ROĐENDAN! I da živite tu decenijama ovo ne biste znali – koja je bila PRVA ZAVRŠENA ZGRADA (FOTO)
/
Foto: Wikipedia/Historical Archives of Belgrade
Ima gradova koji su toliko stari da se ne može sa sigurnošću tvrditi kada su nastali. Ipak, Novi Beograd nije takav grad! Njegovi stanovnici TAČNO znaju datum "rođenja" njihovog grada - 11. aprila 1948. A to znači da danas treba da im se čestita!
Od “spavaonice” do modernog poslovnog centra Novi Beograd je prešao dug put. Pravljen po metodi “obezbedimo što većem broju ljudi krov nad glavom” vremenom je postao mnogo više!
Novi Beograd se nalazi na levoj obali Save. Administrativno, njegov severoistočni deo počinje na desnoj strani Dunava, malo pre ušća Save u Dunav. Nalazi se severozapadno od „starog” Beograda, sa kojim je spojen putem nekoliko mostova. Zvanično, on je dom za preko 217.000 stanovnika koji su, ranije ili kasnije, na ovaj prostor došli.
Novi Beograd je počeo da se gradi još u međuratnom periodu, tridesetih godina, ali je ekspanziju urbanog dela grada, zaustavio rat. Izložbeni paviljoni koji su među prvima izgrađeni na Starom sajmištu, za vreme rata su dobili mnogo zlokobniju funkciju – pretvoreni su u logore.
Niče novi grad
Tri godine nakon završetka Drugog svetskog rata, 11. aprila 1948. omladinske radne brigade započele su izgradnju Novog Beograda. Bilo je to rešenje za veliki priliv novih stanovnika Beograda kojima je bio potreban krov nad glavom.
Prvi radovi bili su postavljanje temelja Palate federacije, hotela “Jugoslavija”, stambenog bloka u Tošinom bunaru, Studentskog grada i zgrade Šumarskog fakulteta na Bežanijskoj kosi.
Samo tokom prve tri godine izgradnje, više od 100.000 radnika i inženjera iz cele Jugoslavije je radilo na izgradnji. Radničke brigade sačinjene od stanovnika dovedenih iz seoskih područja su obezbeđivale većinu radne snage. Čak su i srednjoškolci i studenti učestvovali u izgradnji.
Radnici nisu imali potrebnu mehanizaciju, pa je mešanje betona i nošenje peska rađeno ručno, dok su konjske zaprege korišćene samo za dizanje izuzetno teškog tereta.
Ima Novi Beograd “pun kofer” zanimljivih priča i anegdota. Za ovu priliku pomenimo još i to da je prva završena zgrada u ovom novom talasu izgradnje bila Zgrada radničkog univerziteta u bloku 4. Ovo zdanje je svečano otvorena za Dan republike 29.11 1949. Danas je Politehnička akademija u ulici Bulevaru Zorana Đinđića.
Prve zgrade za stanovanje su bili paviljoni blizu Tošinog bunara. Kompleks Studentskog grada je izgrađen u isto vreme da bi se zadovoljile stambene potrebe studenata rastućeg Univerziteta u Beogradu koji su dolazili iz svih delova Srbije.
I, Novi Beograd je rođen!
“Kad ovde već bude stajao ponosni Novi Beograd, podignut svesno, planski i s ljubavlju, voljom i rukama trudbenika, omladine, naroda, neka ova ploča kazuje i podseća na 11. april 1948. Tri godine posle završetka Narodnooslobodilačke borbe završene su pripreme za početak nove radne bitke u borbi za sreću i blagostanje naroda.
Toga dana, radni ljudi i omladina svih naroda Jugoslavije pregli su da podignu Novi Beograd, da prošire voljeni glavni grad države ravnopravnih naroda s ove strane Save, da učine većim i lepšim grad iz koga je KPJ na čelu sa drugom Titom povela ustanak, da novom gradnjom stvore još jedan neprolazni znamen pobednosne oslobodilačke borbe naših naroda koje vodi u socijalizam maršal Tito, u državi koju su gradili sami narodi.
(Zapis književnika i revolucionara Čedomira Minderovića na spomen-ploči postavljenoj 11. aprila 1948.)”
